Ung thư đại trực tràng ngày càng trẻ hóa, thiếu nhi đã mắc bệnh

Bệnh phổ biến ở cả hai giới

Ngày 24/4, trong chương trình “Tập huấn đào tạo về chẩn đoán và điều trị tổn thương polyp và ung thư sớm đại trực tràng”, TS.BS Bùi Ánh Tuyết, trưởng khoa Nội soi - Thăm dò chức năng (BV K) cho biết, ung thư đại trực tràng đứng top 5 những bệnh ung thư thường gặp tại Việt Nam và có xu hướng tăng lên, ngày càng trẻ hóa. Có những bệnh nhân 12, 13 tuổi đã phải lên bàn phẫu thuật ung thư đại trực tràng.

Ghi nhận ung thư 2018 tại Việt Nam, ung thư đại trực tràng đứng thứ 5 trong số 10 bệnh ung thư phổ biến nhất ở cả hai giới với số ca mắc mới là 14.733 và 7.856 trường hợp tử vong. Cũng theo thống kê của WHO, với nhóm bệnh nhân phát hiện bệnh giai đoạn sớm có tỷ lệ sống sau 5 năm đạt 90%, bệnh nhân phát hiện ở giai đoạn muộn thì chỉ khoảng 10%.

“Điều này cho thấy, phát hiện sớm, bệnh nhân có cơ hội điều trị với tỉ lệ sống sau 5 năm lên tới 90%. Nhưng thực tế tại bệnh viện K, hiện tại hơn 70% bệnh nhân ung thư đến khám ở giai đoạn muộn, bệnh nhân chỉ có thể điều trị giảm đau, chăm sóc triệu chứng là chủ yếu. Đây là điều rất đáng tiếc, thiệt thòi cho người bệnh”, TS Tuyết cho biết.

Tại buổi tập huấn ngày 24/4, chuyên gia Nhật Bản BS.Kenichiro Imai, Trung tâm nội soi, Bệnh viện ung thư Shizuoka đã trực tiếp “cầm tay chỉ việc” thực hiện phương pháp mới có thể “nhuộm” và phát hiện tổn thương polyp đại tràng từ rất sớm cho bệnh nhân.

Nội soi “nhuộm màu” phóng đại phát hiện tổn thương rất sớm của ung thư

TS Tuyết cho biết, các bác sĩ vừa tiến hành nội soi nhuộm màu và phóng đại can thiệp cho bệnh nhân là nam thanh niên 27 tuổi có vài trăm polyp đại trực tràng kích cỡ nhỏ vài mm. Bệnh nhân đã được cắt sạch polyp, đánh giá tổn thương sớm, sẽ giảm được nguy cơ ung thư sau này.

Một bệnh nhân khác là ông Lê Ích La (76 tuổi, Cao Bằng) cũng được can thiệp chiều 24/4 bằng kỹ thuật mới. Trước đó, ông đến BV K Trung ương khám vì đi ngoài ra máu. Các bác sĩ tiến hành soi đại tràng phát hiện nhiều polyp, trong đó có khối lớn khoảng 3cm không có cuống. Kết quả sinh thiết cho thấy bệnh nhân ung thư đại trực tổn thương giai đoạn sớm. Sau khi tiến hành các xét nghiệm, chiếu chụp cho thấy ung thư chưa di căn xa, bệnh đang ở giai đoạn sớm các bác sĩ đã can thiệp nội soi cắt tách dưới niêm mạch khối tổn thương.

TS Tuyết giải thích, kỹ thuật nhuộm màu phóng đại sẽ giúp nhìn ra tổn thương polyp là sớm hay muộn để bác sĩ đưa ra chiến lược điều trị tốt nhất.

Đây là hệ thống máy nội soi thế hệ mới nhất có hình ảnh sắc nét, hiển thị rõ tổn thương dù là nhỏ nhất, có chức năng nhuộm màu bằng ánh sáng và phóng đại trên 100 lần, giúp phân tích rõ ràng vi cấu trúc và vi mạch máu của tổn thương, đưa ra nhận định chính xác về tính chất tế bào học của tổn thương, phân biệt tổn thương ung thư và không ung thư từ đó đưa ra hướng can thiệp kịp thời cho người bệnh.     

“Mục đích của việc nội soi phóng đại này là giúp phát hiện sớm mốt số ung thư đường tiêu hóa thường gặp như ung thư dạ dày, thực quản, đại tràng…”, TS Tuyết nói.

Đặc biệt, không chỉ giúp phát hiện sớm tổn thương ung thư, hệ thống này cũng giúp điều trị tổn thương ung thư ở ngay giai đoạn sớm bằng can thiệp qua nội soi để cắt niêm mạc và cắt tác dưới niêm mạc qua nội soi.

Tùy mức độ tổn thương bác sĩ sẽ lựa chọn cắt niêm mạc hay cắt tách dưới niêm mạc. Cắt niêm mạc qua nội soi ống mềm thường can thiệp với những tổn thương dưới 2cm, còn kĩ thuật cắt tách dưới niêm mạc  có thể can thiệp được nhưng tổn thương lớn > 30mm, đảm bảo cắt trọn khối tổn thương và giảm tối đa tỷ lệ tái phát.

“Can thiệp qua nội soi giúp giảm thiểu thời gian nằm điều trị, tiết kiệm chi phí và hạn chế xâm lấn nâng cao chất lượng cuộc sống  cho bệnh nhân”, TS.BS Bùi Ánh Tuyết cho biết.

Sàng lọc, phòng ngừa ung thư đại trực tràng như thế nào?

Theo khuyến cáo của hiệp hội nội soi Nhật Bản, khám sàng lọc và nội soi đại trực tràng giúp giảm tỷ lệ tử vong do ung thư đại trực tràng, đặc biệt cắt polyp qua nội soi giúp giảm tới 80% tỷ lệ mắc ung thư đại trực tràng.

Để phòng ngừa ung thư đại tràng, người dân nên hạn chế ăn nhiều thịt, chất béo có nguồn gốc từ đạm động vật; bổ sung đầy đủ chất xơ từ lúa mạch, trái cây, rau tươi, các vitamin E, C, và A …và duy trì chế độ sinh hoạt năng động, luyện tập thể dục thường xuyên.

Những người có tiền sử viêm đại tràng mạn tính, trong gia đình có người thân từng mắc ung thư đường tiêu hóa (thực quản, dạ dày, đại tràng), hoặc khi có triệu chứng sụt cân không rõ lý do, táo bón, đầy bụng, đi tiêu ra máu, ói ra máu … thì nên đi khám ngay để tầm soát, phát hiện và điều trị kịp thời.

Hồng Hải