Thành tựu khoa học Việt Nam: Phát hiện hoạt chất mới từ Sâm đại hành giúp đẩy lùi các bệnh Viêm đường hô hấp

Quá trình nghiên cứu Sâm đại hành và sự ra đời S3-Elebosin®

Sâm đại hành là một dược liệu quý được sử dụng để trị một số bệnh như viêm nhiễm đường hô hấp, trị ho, tiêu viêm, các bệnh thiếu máu, mất ngủ, nhức đầu…

Năm 2011, các nhà khoa học ở Viện Hóa học các hợp chất thiên nhiên thuộc Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam (đơn vị đi đầu cả nước về nghiên cứu khoa học) bắt đầu tìm kiếm và sàng lọc các cây thuốc có hoạt tính kháng viêm. Dựa trên kinh nghiệm sử dụng dân gian và đánh giá sơ bộ ban đầu, Sâm đại hành là cây thuốc được chọn vì có tính kháng viêm rất mạnh.

Trong 5 năm kể từ khi bắt tay vào nghiên cứu, đã có 14 hoạt chất được phân lập và xác định cấu trúc từ dịch chiết của Sâm đại hành. Trong đó đặc biệt là một chất hoàn toàn mới với công thức (3S)-DIHYDROELEUTHERINOL-8-O-BETA-D-GLUCOPYRANOZIT có vai trò quyết định đến tính kháng viêm của dịch chiết Sâm đại hành. Sau đó Viện Hàn lâm đã quyết định đặt tên lại cho hợp chất này là S3 - Elebosin^® .

Phản ứng viêm được khởi nguồn từ sự xâm nhập của mầm bệnh hay bởi sự tổn thương mô gây ra. Khi quá trình viêm xảy ra sẽ sản sinh các chất trung gian gây viêm như IL-12p40, IL-6, TNF-α đồng thời ở đường hô hấp sẽ dẫn đến một chuỗi các đáp ứng của cơ thể bao gồm: ho, tiết đờm dịch, sưng đau,…gây nên các triệu chứng thường thấy của bệnh viêm đường hô hấp.

Kết quả nghiên cứu cho thấy hoạt chất S3-Elebosin^® từ Sâm đại hành có tác dụng chống viêm rất mạnh thông qua ức chế các chất trung gian gây viêm trên. Tác dụng chống viêm của S3-Elebosin tương đương với chất đối chứng dương SB203580. Điều này chứng tỏ các hợp chất trên có thể được sử dụng như là chất kháng viêm tiềm năng trong tương lai.

Năm 2016, bộ Khoa học và công nghệ đã quyết định trao bằng sáng chế độc quyền về tên khoa học và phương pháp phân lập S3 - Elebosin^® từ Sâm đại hành.

PGT.TS Lê Minh Hà – Tác giả đề tài cho biết: Nghiên cứu đã làm sáng tỏ thành phần hóa học và hoạt tính sinh học, đặc biệt là hoạt tính kháng viêm và tác dụng trị các bệnh viêm nhiễm đường hô hấp đã được sử dụng trong dân gian của cây Sâm đại hành. Từ đó mở ra hướng đi mới trong việc hỗ trợ điều trị bệnh viêm đường hô hấp an toàn, hiệu quả.

Ứng dụng nghiên cứu Sâm đại hành cho các bệnh Viêm đường hô hấp

Thực trạng Việt Nam cho thấy là nước có tỷ lệ cao mắc các bệnh viêm đường hô hấp và việc lạm dụng kháng sinh theo điều trị bằng tây y như hiện nay. Nhu cầu của các công ty dược trong nước về các sản phẩm thảo dược an toàn hiệu quả cho dòng bệnh này là rất lớn.

Để tạo ra sản phẩm ứng dụng được vào thực tiễn, các nhà khoa học thuộc Viện Hàn lâm đã phối hợp hoạt chất S3-Elebosin^® từ Sâm đại hành với một số thảo dược khác có tác dụng tốt đối với viêm đường hô hấp như Xuyên bối mẫu, mạch môn, cát cánh…

Kết quả thử nghiệm cho thấy sản phẩm kết hợp các dược liệu kể trên có 4 tác dụng đồng thời là: kháng viêm – kháng khuẩn - giảm ho - long đờm và có tính an toàn cao.

Sản phẩm đáp ứng tốt đối với quá trình viêm đường hô hấp, giúp giảm nhanh các triệu chứng: ho, đờm, đau rát cổ họng,…ở người bị viêm họng, viêm amidan, viêm V.A, viêm thanh quản.

PGS.TS Lê Minh Hà chia sẻ: “Kết quả nghiên cứu đã được chuyển giao thành công thành sản phẩm Heviho. Ưu điểm của Heviho là mang lại hiệu quả cao hơn rất nhiều so với phương pháp điều trị bằng bài thuốc dân gian khác thông qua cơ chế: Kháng viêm - Kháng khuẩn – Giảm ho – Tiêu đờm. Đồng thời được chiết xuất hoàn toàn từ thảo dược nên rất an toàn do vậy giúp hạn chế sử dụng thuốc kháng sinh so với điều trị bằng tân dược.

Cách sử dụng Heviho như thế nào?

Heviho được bào chế dưới 2 dạng để đáp ứng mọi lứa tuổi đó là viên uống Heviho và siro Heviho. Viên uống Heviho dùng cho các trường hợp ho, đờm dài ngày, người thường xuyên bị đau rát họng, ngứa họng, viêm họng…Siro Heviho giúp giảm ho, long đờm, tăng cường sức đề kháng,... dùng tốt khi bị ho gió, ho khan, ho có đờm, ho do thay đổi thời tiết, đau rát họng, viêm họng…

Việc nghiên cứu và ra đời thành công Heviho xứng đáng là niềm tự hào của Viện Hàn lâm KH & CN, mở ra bước tiến mới trong việc hỗ trợ điều trị Viêm đường hô hấp cấp và mạn tính cho hàng triệu bệnh nhân Việt Nam.