FDA phê duyệt hai thuốc điều trị HIV mới

Pifeltro chứa doravirine (100 mg), một chất ức chế enzyme sao chép ngược không nucleoside (nonnucleoside reverse transcriptase inhibitor, NNRTI) mới, được sử dụng phối hợp với một thuốc kháng retrovirus khác.

Delstrigo dùng một lần mỗi ngày, kết hợp liều cố định của doravirine (100 mg), lamivudine (3TC; 300 mg), và tenofovir disoproxil fumarate (TDF; 300 mg).

Cả hai thuốc đều được chỉ định cho điều trị nhiễm HIV-1 ở người trưởng thành mà không có tiền sử sử dụng thuốc kháng retrovirus trước đó và được dùng một lần mỗi ngày cùng thức ăn hoặc không.

FDA đã phê duyệt doravirine dựa trên thử nghiệm lâm sàng pha ba DRIVE-FORWARD, trên 766 bệnh nhân không có tiền sử điều trị thuốc kháng retrovirus trước đó, họ được chỉ định ngẫu nhiên điều trị một lần mỗi ngày với doravirine hoặc darunavir 800 mg cộng ritonavir 100 mg (DRV+r), mỗi loại kết hợp với emtricitabine (FTC/TDF) hoặc abacavir (ABC/3TC).

Điều trị với doravirine đã dẫn đến sự ức chế virus kéo dài trong 48 tuần, đáp ứng chỉ tiêu chính về hiệu quả không thua kém khi so sánh với DRV+r, mỗi loại kết hợp với FTC/TDF hoặc ABC/3TC.

Sau 48 tuần, 84% của nhóm bệnh nhân sử dụng doravirine và 80% của nhóm bệnh nhân sử dụng DRV+r có ARN HIV-1 trong huyết tương dưới 50 bản sao/mL.

Trong số 20% những người tham gia nghiên cứu có tải lượng virus cao ở mức cơ bản (ARN HIV-1 > 100.000 bản sao/mL), 77% ở nhóm sử dụng doravirine và 74% ở nhóm sử dụng DRV+r đạt được ARN HIV-1 dưới 50 bản sao/mL ở tuần 48.

Tỉ lệ ngừng điều trị do tác dụng phụ là thấp ở cả hai nhóm (2% ở nhóm sử dụng doravirine và 3% ở nhóm sử dụng DRV+r). Các phản ứng lâm sàng bất lợi xảy ra ở tất cả các cấp ≥ 5% số người tham gia nhóm doravarine bao gồm buồn nôn (7%), đau đầu (6%), mệt mỏi (6%), tiêu chảy (5%) và đau bụng (5%). Không có phản ứng bất lợi nào từ độ hai trở lên xảy ra ≥ 2% ở những người tham gia điều trị bằng doravarine.

Viên phối hợp doravirine/3TC/TDF được phê duyệt trên cơ sở dữ liệu từ thử nghiệm DRIVE-AHEAD ở pha ba, trong đó 728 bệnh nhân (không biết về thử nghiệm này) được điều trị ngẫu nhiên bằng thuốc kháng retrovirus một lần mỗi ngày bằng doravirine/3TC/TDF hoặc efavirenz (EFV)/ emtricitabine/tenofovir disoproxil fumarate (EFV 600 mg/FTC 200 mg/TDF 300 mg).

Sự kết hợp doravirine/3TC/TDF đã ức chế virus kéo dài trong 48 tuần, đáp ứng chỉ tiêu chính về hiệu quả không thua kém khi so sánh với EFV/FTC/TDF.

Sau 48 tuần, 84% của nhóm bệnh nhân sử dụng doravirine/3TC/TDF có ARN HIV-1 trong huyết tương dưới 50 bản sao/mL, tương đương 81% của nhóm sử dụng EFV/FTC/TDF.

Trong số 21% những bệnh nhân có tải lượng virus cao ở mức cơ bản (ARN HIV-1 > 100,000 bản sao/mL), 77% trong nhóm sử dụng doravirine/3TC/TDF và 72% trong nhóm sử dụng EFV/FTC/TDF đạt được ARN HIV-1 dưới 50 bản sao/mL ở tuần 48.

Một tỉ lệ thấp hơn đáng kể về mặt thống kê của các bệnh nhân được điều trị bằng doravirine đã báo cáo các tác dụng phụ về tâm thần kinh bao gồm một trong ba loại chóng mặt (9% vs 37%), rối loạn giấc ngủ (12% vs 26%) và thay đổi cảm giác (4% vs 8%).

Tỉ lệ ngừng điều trị do tác dụng phụ của doravirine/3TC/TDF thấp hơn EFV/FTC/TDF (3% vs 6%). Các phản ứng lâm sàng bất lợi xảy ra ở tất cả các cấp ≥ 5% số bệnh nhân ở nhóm điều trị bằng doravirine. Bao gồm chóng mặt (7%), buồn nôn (5%) và giấc mơ bất thường (5%). Không có phản ứng bất lợi nào từ độ hai trở lên xảy ra ≥ 2% ở những bệnh nhân điều trị bằng doravarine.

Cả hai loại thuốc mới đều “chống chỉ định khi dùng chung với các thuốc gây ra cảm ứng enzyme cytochrome P450 (CYP) 3A vì làm giảm đáng kể nồng độ doravarine trong huyết tương, có thể làm giảm hiệu quả của Pifeltro và Delstrigo. Delstrigo chống chỉ định với những bệnh nhân có tiền sử quá mẫn cảm với 3TC”, công ty cho biết trong bản tin mới.

“Do kết quả của những bước tiến đáng chú ý trong cuộc chiến chống lại HIV, các bác sĩ và bệnh nhân có cơ hội làm việc cùng nhau để xác định chế độ điều trị tốt nhất cho mỗi bệnh nhân, tính đến những khía cạnh khác của sức khỏe con người”, David Wohl, bác sĩ y khoa, từ Đơn vị Thử nghiệm Lâm sàng AIDS tại Đại học Bắc Carolina, Chapel Hill cho biết. “Sự chấp thuận cho Pifeltro và Delstrigo ngày hôm nay cung cấp hai lựa chọn mới thích hợp cho điều trị HIV-1 ở người trưởng thành”.

Merck cho biết họ đã lường trước cả hai loại thuốc sẽ được dự trữ tại những cơ sở bán sỉ trong vòng 1 tháng.

Người dịch: Lê Huy Cường