5 Dự đoán về xu thế của ngành Dược

1. Ngành Dược buộc phải thay đổi mô hình của mình

Nếu quan sát quá trình phê duyệt thuốc mới của FDA xuyên suốt 10 năm qua bạn sẽ thấy số lượng thuốc mới được phê duyệt không thuộc nhóm top 30 công ty Dược Big Pharma đang tăng lên đáng kể. Có thể thấy sự chuyển mình của ngành Dược đã thay đổi so với đặc thù ngành đòi hỏi quy mô công ty phải lớn mới đủ năng lực và nguồn lực để phát triển sáng chế ra các dòng thuốc mới. 
Kèm theo sự phát triển mạnh của công nghệ và sử dụng AI, các công ty sở hữu các công nghệ này sẽ giúp việc tìm tòi phát minh thuốc mới nhanh hơn rất nhiều so với mô hình truyền thống trước đây

Bạn sẽ thấy những xu hướng mới xuất hiện như các liệu pháp điều trị được số hoá (Digital Therapeutics) ,gene trị liệu và một số liệu pháp điều trị mới từ các tổ chức/ công ty nhỏ lẻ/ cá nhân đang đưa ra và tạo được sự chú ý ít nhiều như biohacking. Những thử nghiệm này hiện rất khó để làm ở các tập đoàn, công ty lớn Big Pharma hiện nay.

Chưa hết, từng phần chuỗi cung ứng truyền thống – tradiontal value chain của ngành Dược dần dần sẽ bị thay thế từ quá trình nghiên cứu thuốc mới đến cách vận chuyển thuốc đến tận tay bệnh nhân, tất cả sẽ được “số hoá”.

Những công ty như Deepmind, Exscientia và InSilico Medicine  hiện đang sử dụng AI -(Trí tuệ nhân tạo) để ứng dụng trong việc nghiên cứu và phát triển phân tử thuốc mới với tốc độ nhanh và hiệu quả hơn nhiều. . Medable và Evidation tiến hành thử nghiệm lâm sàng theo dõi từ xa và bằng công nghệ thực tế ảo.  Flatiron và các công ty khác cũng đang tìm cách dử dụng dữ liệu khách hành để tối ưu hoá khả năng dùng thuốc hợp lý, hiệu quả và giảm chi phí điều trị cho Bệnh nhân cũng như các công ty Bảo hiểm  Salesforce đang tiến hành phát triển hệ thống của mình để giúp kết nối giữa các bên liên quan trong việc cung ứng thuốc và điều trị cho bệnh nhân tốt hơn, ví dụ như việc cung ứng những dòng thuốc điều trị liệu pháp miễn dịch tế bào CAR-T cho bệnh nhân ung thư- đòi hỏi phải cá thể hoá trị liệu.Chưa hết, còn nhiều công ty đang triển khai mô hình kết nối trực tuyến với nhân viên Y tế nhằm cung cấp thông tin y khoa cập nhật nhất.

Rất dễ quan sát, khi nói đến nhu cầu tìm hiểu về sức khoẻ hoặc bệnh tật, người bạn đầu tiên bạn cần nhờ bây giờ không còn là bác sĩ nữa mà phần lớn sẽ mò mẫm …tra Google, nhờ vậy Google thấy được tiềm năng của những dòng sản phẩm thông minh đeo tay để theo dõi sức khoẻ của bạn. Ada Health và Babylon hiện đang có dữ liệu cá nhân của hàng triệu khách hàng được cập nhật mỗi ngày, điều các công ty Dược Big Pharma thèm khát.

Các trang web/ ứng dụng mạng xã hội chuyên biệt chia sẻ kinh nghiệm trị liệu cũng đang nổi lên gần đây như PatientsLikeMe, HealthUnlocked và  23andMe cũng tạo nên xu hướng mới cho bệnh nhân tìm sự sẻ chia và tìm hướng điều trị phù hợp cho mình.

Kết hợp toàn bộ những yếu tố này bạn có thể thể thấy đang có sự chuyển dịch mới song song giữa Khoa học và Y Tế. Thông qua công nghệ, dữ liệu có cơ hội được tiếp cận dễ dàng hơn bởi bất kì ai. Hiện nay bất cứ công ty sức khoẻ liên quan công nghệ hoặc các công ty phát triển thuốc sinh học muốn phát triển sản phẩm của mình đều cần phải phối hợp với các Big Pharma-> việc này dẫn đến khả năng thay đổi mô hình kinh doanh lẫn mô hình cung ứng của công ty từ phát triển thuốc, ra mắt thương mại hoá sản phẩm và tương tác với nhân viên y tế và bệnh nhân và các bên liên quan.

Hiện nay  Alyvant và Datavant, hai công ty con của Roivant Sciences , đang tự xây dưng mô hình này độc lập và sẽ sớm tạo ra mô hình (platform) mới để giúp điều trị cho bệnh nhân ở bất cứ nơi đâu.

Thay vì tập trung ưu tiên R&D thuốc mới, Big Pharma cần phải xem lại phương thức hợp tác với các công ty khác. Hợp tác để phát triển thuốc mới có vẻ lạ lùng đối với Big Pharma nhưng đây là xu hướng một số Big Pharma đã và đang làm. Mục tiêu cuối cùng là làm sao để thiết ra thuốc an toàn nhất và cung cấp thông tin nhanh nhất cho bác sĩ để bệnh nhân được tiếp cận với những dòng thuốc mới an toàn hơn trong thời gian nhanh nhất có thể.

2. Công ty CSSK tăng trưởng mạnh nhất hiện nay không còn là một công ty Dược nữa

Trong suốt ba năm trở lại đây, không ai còn xa lạ khi nghe các Tech Titan (Apple, Google , Amazon) thông báo tập trung đầu tư mạnh mẽ vào lĩnh vực chăm sóc sức khoẻ nhưng công ty nào sẽ trở thành công ty đột phá ? Có lẽ Amazon sẽ là công ty tạo nên sự đột phá:

Chính sách đầu tư độc đáo: Sử dụng mọi lợi nhuận tái đầu tư để phục vụ khách hàng tốt nhất có thể là chính sách đầu tư của Amazon hiện nay, đặc biệt là mảng chăm sóc sức khoẻ, Amazon chấp nhận đầu tư mạo hiểm và phi lợi nhuận- đây là ưu điểm và là lợi thế cạnh tranh của Amazon so với các công ty khác khi họ bị áp lực về lợi nhuận từ nhà đầu tư.

Sở hữu dữ liệu khách hàng khủng  Tại Hoa Kỳ hiện có khoảng 50% gia đình có tài khoản tại Prime Amazon. Với sức mua và nhu cầu tiêu dùng như điện của dân Mẽo, Amazon ghi nhận lại toàn bộ hoá đơn và biết từng người trong nhà thích ăn dùng, dùng đồ gì, mua đồ size bao nhiêu, có bị béo phì hay không, thu nhập giàu nghèo từng người. 
Bạn thích nghiên cứu thứ gì và đang mong muốn tìm hiểu gì về sức khoẻ. Những thông tin này sẽ được chọn lọc vào Dịch vụ chăm sóc sức khoẻ của Amazone không lâu sau đó để giới thiệu các dịch vụ sức khoẻ liên quan cho bạn. 

Tiên phong trong công nghệ trí thông minh nhân tạo :Bằng việc sử dụng Alexa, Amazon sẽ hỗ trợ bạn đặt hàng và tư vấn những loại thuốc cần thiết khi bạn bị ốm nhẹ tại nhà, đồng thời theo dõi sức khoẻ của bạn, CEO mới của Amazon Health Venture- Bác sĩ Ngoại khoa Atul Gawande đưa ra kem kết trong ba năm sẽ giúp thành viên Amazon Prime Health có cơ hội tiếp cận dịch vụ Y tế với giá thấp nhất và hiệu quả nhất có thể so với các dịch vụ mắc đắt đỏ hiện nay.

3. Công ty Bigpharma sẽ sớm nhận ra mình không thể giao phối cận huyết .

Bằng việc sử dụng thuyết tiến hoá để giải thích, GS.Brian Smith nhận định có một số mô hình kinh doanh mới của ngành Dược sẽ hình thành, và tương lai ngành sẽ thay đổi theo hướng mộ số công ty có xu hướng giống nhau, phân mảnh hơn, điều trị theo nhóm đặc thù nhưng đòi hỏi phải kết nối hơn.

Các công ty Dược chăm chăm đầu tư bằng việc lên kế hoạch đi mua lại các công ty Dược khác để giải quyết chuyện lợi nhuận ngắn hạn của công ty chứ không giải quyết được vấn đề lâu dài, rồi cứ mải miết đi mua lại như thế khiến công ty bị phân tâm cho những đợt cá lớn nuốt cá bé lớn hơn. Rồi sao, cả đám trong nhà đi cưới nhau, giao phối cận huyết với nhau? Kết quả là gì ? Họ không học được thêm gì mới để phát triển cho công ty .

Theo thuyết tiến hoá, như động vật giao phối để sinh tồn, công ty Dược cần phải đa dạng hoá việc mua lại chọn lọc các đối tác (các công ty khác ngoài Dược) của mình để tạo ra ưu thế lai với dòng ADN mới.Nelson ( Arch Ventures) nhấn mạnh: ” Chủ tịch công ty nào thấy CEO và cả ban lãnh đạo chăm chăm lên chiến lược đi mua các công ty Dược khác thì tốt nhất lo đuổi hết đám đó đi ngay kẻo mang hoạ vào thân.”

Các công ty Dược hiện nay phải đối mặt với sự thật, các dòng thuốc tiềm năng mới nhất hiện đang được phát triển và nằm đâu đó trong các phòng thí nghiệm Đại học, hoặc các công ty sinh học nhỏ lẻ biết áp dụng công nghệ và sự thay đổi cải tiến sản phẩm của họ tốc độ hơn Big Pharma đang làm rất nhiều.

4. Dự phòng bệnh tật sẽ trở thành yếu tố tất yếu

Nếu quan sát, bạn sẽ thấy trên chiếc xe hằng ngày của mình luôn có những ô đèn báo hiệu xăng, nhớt cần thay, đèn xe, đèn xi nhan đang bật hay tắt để báo hiệu cho bạn biết khi chúng ta quên hoặc xe đang có sự cố để thay hoặc sửa chữa.Rất nhiều cảm biến được đặt trên xe cảnh báo để đảm bảo chúng ta không gặp tai nạn hay sự cố trên đường.

Một sự thật phũ phàng từ lâu : Xe của chúng ta được thiết kế dự phòng sức khoẻ tốt hơn bản thân chúng ta

Với sự phát triển của khoa học hiện nay có rất nhiều cách giúp chúng ta dự phòng và phát hiện sớm bệnh tật của mình, thông qua nghiên cứu về biểu đồ gene, các xét nghiệm thường quy định kỳ, kỹ thuật thăm khám và các công nghệ đeo tay hiện đại sớm cảnh báo bệnh tật của bạn. Hoặc sử dụng công nghệ gắn chip vào cơ thể để theo dõi tình trạng sức khoẻ của bạn.

Thay vì tìm kiếm lợi nhuận, Ngành Dược cần đi trước một bước trong việc hỗ trợ bệnh nhân phòng ngừa bệnh tật. Đi đầu hiện nay có lẽ là J&J với hai dự án: Janssen’ Prevention Centre và World Without Disease Accelerator. Dự phòng bệnh tật từ sớm sẽ giúp sớm chọn lọc bệnh nhân và chủ động điều trị bệnh tật sớm hơn từ đó cải thiện chất lượng sống và giảm chi phí điều trị cho bệnh nhân. Nhưng thay vào đó, chúng ta cần phải giúp giáo dục mỗi người thông qua việc chủ động cho bản thân, tự tập luyện thể dục, ăn uống healthy hơn mỗi ngày- Như cách Amazon đang làm.

5. Xu hướng điều trị cá thể hoá- Bệnh nhân tự sản xuất thuốc điều trị cho mình

Thông qua những xu hướng đang xảy ra hiên tại. Khi ai cũng có cơ hội tiếp xúc với dữ liệu sức khoẻ của mình và công nghệ. Việc bạn có nhu cầu cá thể hoá thuốc điều trị cho mình cũng có thể xảy ra, thông qua công nghệ đám mây, bệnh nhân có thể dự tải và cập nhật dữ liệu của mình đến một đối tác thứ ba và theo dõi.

Thực tế, có một số công ty Dược đã tiến hành thực nghiệm mô hình mới này: Như LEO Pharma cho phép BN tự thiết kế thuốc điều trị cho mình. Novartis với platform mới  Novartis’ BIOME cũng tuyên bố với công nghệ mới sẽ giúp giảm chi phí nghiên cứu lâm sàng thuốc mới chỉ còn vỏn vẹn 20,000 USD.

Nguồn: Namud Insider